Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύθηκε στο ιστολόγιο PRAXIS
(26 Δεκέμβρη 2011)
http://wwwpraxisred.blogspot.com/2011/12/blog-post_919.html
Η ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΠΡΟΤΕΚΤΟΡΑΤΟ ΤΗΣ ΥΠΕΡΕΘΝΙΚΗΣ ΕΛΙΤ
Τάκης Φωτόπουλος, έκδ. Γόρδιος, 2010
Το βιβλίο του Τάκη Φωτόπουλου για την κρίση στην Ελλάδα και διεθνώς, είναι από τις πιο ολοκληρωμένες μελέτες για την περίοδο της κρίσης. Αν και οι αφετηρίες του δεν είναι αυτές του Μαρξισμού, αλλά του προτάγματος της Περιεκτικής Δημοκρατίας που πρεσβεύει, ο όγκος των εμπειρικών δεδομένων και η σαφήνεια και καθαρότητα των θέσεων που προβάλλονται κάνουν το βιβλίο γόνιμη συμβολή στη συζήτηση για την ανάγκη εξόδου από την Ε.Ε και την καπιταλιστική οικονομία.
Το έργο είναι σημαντικό όμως και για άλλους λόγους. Όπως αναφέραμε και πριν για την συλλογή Οικονομική κρίση και Ελλάδα, παρά την εκτεταμένη βιβλιογραφία για την κρίση που απαριθμεί τα τελευταία δύο χρόνια δεκάδες βιβλία, λίγα είναι εκείνα που επιχειρούν να παρουσιάσουν μια συγκεκριμένη ανάλυση και τοποθέτηση για τον Ελληνικό Καπιταλισμό και τη σημερινή θέση του στο διεθνές πλέγμα του κεφαλαίου και τις καπιταλιστικές ολοκληρώσεις.
Το ζήτημα αυτό δεν είναι, κατά τη γνώμη μας, καθόλου δευτερεύον, αφού αποτελεί σημαντική πλευρά για την στήριξη οποιασδήποτε πολιτικής πρότασης (επαναστατικής ή μεταρρυθμιστικής). Στο βαθμό που υποστηρίζουμε ότι η ταξική πάλη γεννιέται σε εθνικό επίπεδο, αναπτύσσεται σε διεθνές και ολοκληρώνεται σε παγκόσμιο, είναι αδύνατον να στηριχθεί θεωρητικά οποιαδήποτε πρόταση για πολιτική αλλαγή ή επανάσταση (δηλαδή αναμέτρηση με την πολιτική εξουσία, το εθνικό αστικό κράτος και τις διεθνείς του σχέσεις) χωρίς μια τέτοια προσέγγιση.
Η εκκωφαντική απουσία από την συζήτηση της μελέτης του Ελληνικού Καπιταλισμού και της Ε.Ε από το μεγαλύτερο μέρος της αριστεράς και ιδιαίτερα της εξωκοινοβουλευτικής έχει αποτέλεσμα να διατυπώνονται επανειλημμένα "σχέδια επί χάρτου". Και όμως ο Λένιν (που παραμένει αναφορά για πολλούς) στις απαρχές του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος στην Ρωσία ουσιαστικά προκάλεσε μια θεωρητική αντιπαράθεση με τους κυρίαρχους τότε "Μαρξιστές" γύρω από τις οικονομικές θεωρίες και κυρίως, γύρω από την ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία για να στηρίξει τις πολιτικές του θέσεις [1].
Σε όλα τα παραπάνω, το έργο του Φωτόπουλου αποτελεί σημαντική συμβολή. Το βιβλίο περιέχει αναλυτικά κεφάλαια για τον συστημικό χαρακτήρα της κρίσης (άλλο ένα σημαντικό ζήτημα), τους διεθνείς μηχανισμούς του κεφαλαίου, το μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης, την πορεία του Ελληνικού Καπιταλισμού και την ένταξη του στην Ε.Ε και την Ευρωζώνη. Ταυτόχρονα επιχειρεί μια διεξοδική ανασκόπηση της κρίσης στην Ελλάδα, των πολιτικών ρευμάτων και μια κριτική των απόψεων της κεϋνσιανομαρξιστικής αριστεράς αλλά και των οικολόγων και των "πατριωτικών" ρευμάτων. Σε αυτές τις βάσεις διατυπώνεται, στο τέλος του βιβλίου, η πρόταση του συγγραφέα για έξοδο από την Ε.Ε και για μια αυτοδύναμη οικονομία ως βάση για ένα νέο διεθνισμό.
Ο Τάκης Φωτόπουλος είναι πολιτικός φιλόσοφος και διευθυντής από το 1992 του διεθνούς περιοδικού Society and Nature/Democracy & Nature /The International Journal of Inclusive Democracy. Καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Β.Λονδίνου (1969-1989) είναι συγγραφέας πάνω από 20 βιβλίων και 900 άρθρων, πολλά από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες.
