Το δημοκρατικό περιεχόμενο της Νέας Τάξης - ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Το δημοκρατικό περιεχόμενο της Νέας Τάξης

Τις μέρες αυτές συμπληρώνεται πενταετία από τα γεγονότα που οδήγησαν τον τ. Πρόεδρο Μπούς να διακηρύξει τη Νέα Τάξη. Η εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ, ερχόμενη μετά από την κατάρρευση της δεύτερης υπερδύναμης, έδινε την ευκαιρία στις ΗΠΑ να διακηρύξουν μια παγκόσμια Νέα Τάξη ―την επίβλεψη της οποίας θ' ανελάμβαναν εργολαβικά και αυτόκλητα― που θα βασιζόταν στα ιδανικά της αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας» και της ελεύθερης αγοράς. Η πανστρατιά που ετοίμασαν τότε οι ΗΠΑ για να συντρίψουν την ανταρσία τού μέχρι τότε πιστού τους Σαντάμ δεν είχε βέβαια στόχο την προάσπιση των δημοκρατικών ιδανικών στον Κόλπο. Eντούτοις, δεν είχαν λείψει τότε οι «αριστεροι» διανοούμενοι που απορούσαν για το «ποιος θα υπερασπιζόταν το λαό του Κουβέιτ στα δημοκρατικά του δικαιώματα» εάν δεν υπήρχε η προστάτιδα δύση[1]. Όπως, όμως, είχα προσπαθήσει ν’ αναπτύξω από τις στήλες αυτές[2], οι πραγματικοί στόχοι της Νέας Τάξης δεν είχαν καμιά σχέση με τη δημοκρατία. Επομένως, η «εμμονή της Ευρω-αριστεράς στη δημοκρατία» δεν αποτελούσε, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, παρά προπέτασμα καπνού για να καλυφθεί η ενσωμάτωση της στη νεοφιλελεύθερη συναίνεση, η οποία άλλωστε, ανεξάρτητα από τους τοπικούς γεωπολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους, αποτελεί την πεμπτουσία της Νέας Τάξης.

Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα το δημοκρατικό περιεχόμενο της Νέας Τάξης στον Κόλπο αλλά και γενικά στο παγκόσμιο επίπεδο. Πέντε χρόνια μετά την εκστρατεία για την προστασία των δημοκρατικών δικαιωμάτων των Κουβειτιανών, τα αυταρχικά καθεστώτα των σείχηδων ζουν και βασιλεύουν αναλλοίωτα. Όπως μάλιστα πρόσφατα παρατηρούσε ένας άκτιστης του δημοκρατικού κινήματος στον Κόλπο, ο οποίος μόλις βρήκε από τις φυλακές των σειχηδων, «η απελευθέρωση του Κουβέιτ απέδειξε ότι η Δύση ήταν μόνο πρόθυμη να σώσει τους θρόνους των σειχηδων. Ο πόλεμος στον Κόλπο απετέλεσε οπισθοδρόμηση στον αγώνα για τη δημοκρατία στη περιοχή»[3]. Συγχρόνως, δυτικός διπλωμάτης στον Κόλπο τόνιζε χαρακτηριστικά ότι «αυτή είναι μια περιοχή όπου οι ιδέες του Λουδοβίκου 14ου ακόμη επικρατούν: "το κράτος είμαι εγώ" είναι ο τρόπος με τον οποίο οι σειχηδες κυβερνούν». Και αυτό, φυσικά, με το αζημίωτο. Οι κυβερνώντες σειχηδες είναι ιδιοκτήτες όλης της γης την οποία διανέμουν προσωπικά ενώ παράλληλα λυμαίνονται τα πετρο-έσοδα. Για παράδειγμα, ο επίσημος "μισθός" του σειχη της Σαουδικής Αραβίας φθάνει τα 7 δις. δολ. το χρόνο, οι δε μισθοί των σεΐχηδων στα εμιράτα κυμαίνονται μεταξύ 12% και 25% των πετρο-εσόδων[4].

Ανάλογη ήταν η τύχη της δημοκρατίας στο ίδιο το Ιράκ. Ο Ιρακινός λαός σήμερα υποφέρει τα πάνδεινα κάτω από ένα εξοντωτικό εμπάργκο που έχει επιβάλλει ο ΟΗΕ (βλ. ΗΠΑ) το οποίο συνεχίζεται αμείωτο παρά το γεγονός ότι οι όροι του έχουν βασικά ικανοποιηθεί. Η αιτία δεν είναι βέβαια ότι η Δύση θέλει να ξεφορτωθεί το δικτατορικό καθεστώς του Σαντάμ αλλά ότι δεν έχει κατορθώσει ακόμη να επιβάλλει ένα δικτατορικό καθεστώς της αρεσκείας της. Χαρακτηριστικά, η Δύση δεν παρέχει καμιά πρακτική βοήθεια στο Ιρακινό Εθνικό Κογκρέσο (INC), παρόλο που ο στόχος του είναι απλώς η αποκατάσταση κάποιας μορφής αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας», διότι, όπως παρατηρεί ο έγκυρος αναλυτής David Hirst, "«η Δύση και οι Άραβες σύμμαχοι της προτιμούν ένα στρατιωτικό πραξικόπημα που θ’ αφήσει τη χώρα σε ασφαλή αυτοκρατορικά χέρια Σουνιτων". Έμμεσα, επομένως, αντιτίθενται στη λύση που υποστηρίζει το INC, εξαιτίας του φόβου ότι η δυτική δημοκρατία θα οδηγήσει σε φονταμενταλιστικες λύσεις που υποστηρίζουν οι πολυπληθέστεροι Σιίτες[5].

Έτσι, το «δημοκρατικό» περιεχόμενο της Νέας Τάξης αποδεικνύεται περιττό βάρος μπροστά στον στόχο της υποστήριξης των αντιδημοκρατικών καθεστώτων που στηρίζει η pax Americana στη περιοχή. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι τα καθεστώτα που υποστηρίζει πιο ένθερμα η Νέα Τάξη είναι ακριβώς αυτά που συνήθως δεν διακρίνονται για την προσήλωση τους στη δημοκρατία, έστω και αν αυτή είναι "«δημοκρατία" δυτικού τύπου. Και αυτό γιατί ο στόχος της Νέας Τάξης στη περιοχή παραμένει πάντοτε ο ίδιος: να χρησιμοποιηθούν τα αυταρχικά καθεστώτα της Τουρκίας στο Βορρά και των σειχηδων στο Νότο για να ελέγχονται τα καθεστώτα του Ιράκ και του Ιράν και να εξασφαλίζεται η ελεύθερη ροή του πετρελαίου σε τιμές ελεγχόμενες από τις δυτικές πολυεθνικές. Παράλληλα, τα διεφθαρμένα καθεστώτα της Αιγύπτου, Αλγερίας κ.λπ., με τη συμπαράσταση του Ισραήλ και του Αραφάτ που παίζει το ρόλο διορισμένου σερίφη του Ισραήλ, έχουν αναλάβει το ρόλο της συντριβής του φονταμενταλιστικού κινήματος που, ανεξάρτητα από το σκοταδιστικό χαρακτήρα του, απειλεί άμεσα τις διεφθαρμένες Αραβικές ελίτ και έμμεσα την ίδια τη Νέα Τάξη.

Έτσι εξηγείται η εύγλωττη σιωπή της Δύσης απέναντι στη Τουρκική γενοκτονία των Κούρδων που έχει ήδη στοιχίσει πάνω από 16.000 ζωές από το 1984[6]. Ανάλογα εξηγείται το γεγονός ότι η Δύση τάχθηκε σύσσωμη, άμεσα ή έμμεσα, υπέρ της κατάργησης της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας στην Αλγερία, όταν ήταν πια βέβαιο ότι θα κέρδιζαν τις εκλογές οι φονταμενταλιστες. Το αποτέλεσμα είναι ότι πάνω από 40.000 ζωές έχουν χαθεί από τότε που ο στρατός ακύρωσε τις εκλογές πριν 3 χρόνια, ενώ μόλις πριν λίγους μήνες οι δυνάμεις ασφαλείας δολοφόνησαν εν ψυχρώ πάνω από 100 φυλακισμένους σε μια εξέγερση στις κεντρικές φυλακές της Αλγερινής πρωτεύουσας[7].

Αντίστοιχα, το Ισραήλ, που χαρακτηρίζεται από τους Αμερικανούς «η μόνη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή», είναι στη πραγματικότητα η μόνη «δημοκρατική» χώρα που επίσημα επιτρέπει τη χρήση «μέτριας σωματικής πίεσης» (δηλ. βασανιστηρίων) κατά των ανακρινόμενων. Τα βασανιστήρια αυτά ήδη έχουν οδηγήσει σε θανάτους Παλαιστινίων κρατούμενων που έχουν επιβεβαιωθεί ακόμη και από δυτικούς γιατρούς[8]. Και αυτό, πέρα από την ημι-επίσημη Ισραηλινή πολιτική να εκτελούνται επί τόπου οι Παλαιστίνιοι «τρομοκράτες», αντί να ταλαιπωρείται το κράτος με δικαστικές διαδικασίες που δεν εξασφαλίζουν παρά ισόβιες καθείρξεις. Σήμερα, τα Ισραηλινά μαθήματα «δημοκρατίας» υιοθετούνται και από τον μαθητευόμενο μάγο Αραφάτ που παριστάνει τον αρχηγό κράτους στην «αυτοδιοικούμενη» Παλαιστίνη όπου, σύμφωνα με την πρώην εκπρόσωπο των Παλαιστινίων Hanan Ashrawi, δεν υπάρχει ίχνος δημοκρατίας[9]. Έτσι, η «δημοκρατία» του Αραφάτ σημαίνει παντοειδείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων[10] οι οποίες καταλήγουν, κάθε φορά που γίνεται κάποια απόπειρα κατά του Ισραήλ, σε εκατοντάδες αυθαίρετες συλλήψεις μεταξύ των αντιτιθεμένων στη συμφωνία Ραμπιν-Αραφάτ που συχνά οδηγούν σε βασανιστήρια και κάποτε ακόμη και στο θάνατο των ανακρινόμενων[11].

Αλλά και στην «πίσω αυλή» των ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική, παρά την επίφαση της δημοκρατίας που επέβαλλε η Νέα Τάξη με την κατάργηση των ανοικτών δικτατοριών στρατιωτικού τύπου που λυμαίνονταν τις χώρες αυτές σε όλη τη μεταπολεμική περίοδο, η κατάσταση φαίνεται ότι ελάχιστα έχει αλλάξει, τουλάχιστον όσον αφορά το δημοκρατικό περιεχόμενο των νέων καθεστώτων. Τα παραδείγματα του Μεξικού και του Περού είναι ενδεικτικά. Στο Μεξικό, η σφαγή των Τσιάπας που ετόλμησαν ν’ αντιταχθούν στη Νέα Τάξη της NAFTA συνεχίζεται και εντείνεται, όπως πιστοποιούν και οι δυτικοί ανταποκριτές οι οποίοι κατόρθωσαν να έχουν πρόσβαση στη περιοχή[12]. Αντίστοιχα στο Περού, παρά τις συνθήκες βίας και νοθείας μέσα στις οποίες διεξάχθηκαν οι προεδρικές εκλογές του Απριλίου (πράγμα βέβαια όχι ασύνηθες στη Λατ. Αμερική) και το γεγονός ότι η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική, οι αποχές, τα λευκά και τα άκυρα ψηφοδέλτια ξεπερνούσαν ―για πρώτη φορά στη Περουβιανή ιστορία― τα έγκυρα ψηφοδέλτια υπέρ του ένθερμου υποστηρικτού της νεοφιλεύθερης συναίνεσης Φουτζιμορι. Παρόλα αυτά, η εκλογή του Φουτζιμορι χαιρετίσθηκε από τον δυτικό τύπο ως δημοκρατικό γεγονός και σήμερα η Περουβιανή δημοκρατία επιδίδεται στη συνέχιση της άμεσης εξόντωσης των ανώνυμων ακτιβιστών. Αντίθετα, για τους επώνυμους ακτιβιστές επιλέγεται η έμμεση εξόντωση στις φυλακές. Παράδειγμα, η περίπτωση του αρχηγού του ΚΚΠ Γκουζμάν ο οποίος, επί τρία χρόνια, κρατείται σε αυστηρή απομόνωση σε φυλακή για την οποία ο ίδιος ο Φουτζιμορι δήλωσε πρόσφατα ότι «κανένας δεν μπορεί να έχει μακροζωία στη φυλακή που κρατείται» προβλέποντας μάλιστα και το θάνατο του μέσα σε τρία χρόνια![13]

Παρόλα αυτά, οι χθεσινοί λαλίστατοι υποστηρικτές της δυτικής εκστρατείας δεν φαίνεται να τρέφουν ανησυχίες για το δημοκρατικό περιεχόμενο της Νέας Τάξης....

[1] Βλ. π.χ. Σ. Παπαπασπηλιόπουλος, Οικονομικός, 18/4/1991

[2] Βλ. αναδημοσίευση στο βιβλίο Ο Πόλεμος στον Κόλπο, η πρώτη μάχη στη σύγκρουση Βορρά-Νότου, Εξάντας 1991

[3] Kathy Evans, Guardian, 29/7/95

[4] Εκτιμήσεις του Abu Rich, συγγραφέα του βιβλίου The House of Saud

[5] Guardian, 11/11/94

[6] Observer, 21/5/95

[7] Heba Saleh, Guardian, 20/4/95

[8] Derek Brown, Guardian29/4/95

[9] Guardian, 1/6/95

[10] Όπως καταγγέλλει το Human Rights Watch της Νέας Υόρκης, Guardian, 13/2/95

[11] Guardian,1/6/95 και Observer, 26/2/95

[12] Noll Scott, Guardian, 20/3/95

[13] El Diario,-NY ΠΡΟΣ